Ucho pływaka – przyczyny, objawy, skuteczne metody leczenia

Ucho pływaka to stan zapalny ucha zewnętrznego, który często dotyczy osób regularnie uczęszczających na basen i kąpiących się w otwartych zbiornikach wodnych. To infekcja o łagodnym przebiegu, której nie należy lekceważyć, ponieważ nieleczone zapalenie ucha zewnętrznego może przyczynić się do nasilenia niepożądanych objawów i wystąpienia powikłań. Jakie są objawy ucha pływaka? Czy zapalenie ucha zewnętrznego jest groźne? Ucho pływaka - ile trwa zapalenie ucha zewnętrznego?
Ucho pływaka – co to jest i skąd się bierze?
Ucho pływaka, niekiedy określane także mianem ucha tropikalnego, to stan zapalenia ucha zewnętrznego, który, choć najczęściej dotyczy zewnętrznego przewodu słuchowego, może obejmować również małżowinę uszną i błonę bębenkową. To infekcja charakterystyczna dla regionów wyróżniających się cieplejszym klimatem i znaczną wilgotnością powietrza, która często występuje również wśród osób regularnie uprawiających sporty wodne.
Ucho pływaka to ostry stan zapalny, który może dotyczyć zarówno dzieci, jak i dorosłych. To zjawisko najczęściej wywołane przez pozostającą w uchu wodę, która, tworząc wilgotne środowisko, sprzyja rozwojowi bakterii.
Ucho pływaka - przyczyny
Ucho zewnętrze człowieka jest zbudowane z małżowiny usznej, a także z zewnętrznego przewodu słuchowego, który jest oddzielony od ucha środkowego za pomocą błony bębenkowej. To struktura odpowiedzialna nie tylko za słuch i przewodzenie fal dźwiękowych, ale także za ochronę dalszych części ucha przed zanieczyszczeniami i działaniem drobnoustrojów. Ucho może pełnić funkcję ochronną dzięki specyficznej budowie i obecności gruczołów odpowiedzialnych za produkcję woskowiny, która wykazuje zdolność do wychwytywania zanieczyszczeń.
Gdy mechanizmy obronne występujące w uchu ulegną osłabieniu, może jednak dojść do zakażenia przewodu słuchowego zewnętrznego. W przypadku ucha pływaka dostająca się do przewodu słuchowego woda może usuwać woskowinę, stwarzając warunki korzystne do rozwoju drobnoustrojów, a tym samym do wystąpienia infekcji.
Do przyczyn zapalenia ucha zewnętrznego można zaliczyć także:
-
mikrourazy wewnątrz kanału słuchowego,
-
długotrwałe korzystanie z sauny,
-
choroby skóry, takie jak np. atopowe zapalenie skóry czy łuszczyca,
-
pływanie, zwłaszcza w słodkiej wodzie oraz w zanieczyszczonych zbiornikach,
-
nadmierne gromadzenie się woskowiny,
-
używanie aparatu słuchowego czy też dousznych słuchawek.
Ucho pływaka – objawy i pierwsze oznaki choroby
Niepożądane objawy ostrego zapalenia ucha zewnętrznego najczęściej pojawiają się w ciągu ok. 3 tygodni od ekspozycji na czynnik zwiększający ryzyko infekcji. Ucho pływaka zwykle ma łagodny przebieg i charakter, jednak nieleczona i zlekceważona infekcja może się nasilić, powodując zwiększenie objawów bólowych.
Do łagodnych objawów ucha pływaka można zaliczyć symptomy, takie jak np.:
-
lekkie zaczerwienienie ucha,
-
swędzenie w uchu w okolicy kanału słuchowego,
-
bezbarwny i bezwonny wysięk z ucha,
-
ból zaostrzający się w momencie dotknięcia małżowiny usznej.
Z kolei za umiarkowane objawy ucha tropikalnego uznaje się m.in.:
-
nasilenie bólu,
-
silniejszy świąd ucha,
-
większe zaczerwienienie,
-
osłabiony lub przytłumiony słuch,
-
zwiększenie wysięku czy też wysięk ropny,
-
zatkane uszy, korek woskowinowy i uczucie pełności w uchu.
W przypadku zaawansowanego zapalenia ucha zewnętrznego może natomiast dojść do nasilenia wyżej wymienionych objawów, a także do wystąpienia gorączki, obrzęku węzłów chłonnych i całkowitego zablokowania kanału słuchowego.
Jak długo trwa zapalenie ucha zewnętrznego?
Czas trwania ostrego zapalenia ucha zewnętrznego może być zróżnicowany, a intensywność i długość występowania niepożądanych objawów może zależeć od indywidualnych czynników, postępu choroby i momentu rozpoczęcia przeciwdziałania infekcji.
Zwykle przyjmuje się, iż czas trwania ucha pływaka wynosi ok. 7-10 dni, jednak wczesne rozpoznanie schorzenia i szybkie rozpoczęcie odpowiedniego postępowania mogą przyspieszyć proces gojenia, skracając czas trwania infekcji.
Ucho pływaka - zalecane postępowanie
Ucho pływaka - leczenie to zagadnienie zależne od przyczyny infekcji, rozległości i intensywności stanu zapalnego, a także od wieku pacjenta.
Zwykle w pierwszej kolejności lekarz skupia się na oczyszczeniu ucha i usunięciu zalegającej woskowiny, co może korzystnie oddziaływać na skuteczność leków przepisanych przez specjalistę. Dodatkowo lekarz podczas wziernikowania ucha może pobrać również wymaz do badania bakteriologicznego.
W przypadku ucha pływaka najczęściej rekomenduje się przyjmowanie dousznych antybiotyków w postaci kropli. Niekiedy specjalista może zarekomendować również środki przeciwbólowe i przeciwzapalne czy też preparaty zawierające związki przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze.
Ucho pływaka - domowe sposoby
Oprócz tradycyjnych metod postępowania istnieją również domowe sposoby na złagodzenie ostrego zapalenia ucha zewnętrznego, jednak warto pamiętać, że są to jedynie techniki wspomagające, które nie powinny zastępować konsultacji ze specjalistą, lecz mogą być wykorzystywane jako uzupełnienie terapii farmakologicznej, o ile lekarz nie stwierdzi żadnych przeciwwskazań.
Do najczęściej stosowanych, domowych sposobów na ucho pływaka można zaliczyć kompresy - chłodne okłady mogą zmniejszyć obrzęk i zaczerwienienie, natomiast ciepły kompres może zredukować ból, rozluźniając napięte struktury.
Ból ucha po basenie - jak uniknąć? Profilaktyka ucha pływaka
Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania na ucho pływaka, warto zadbać o odpowiednie działania profilaktyczne. Tym samym należy pamiętać o regularnym czyszczeniu uszu za pomocą specjalnych preparatów rozpuszczających woskowinę, a także o niewkładaniu do przewodu słuchowego żadnych przedmiotów i ciał obcych. Warto również unikać przeciągów oraz pływania w zanieczyszczonych zbiornikach wodnych, a korzystając z basenu, warto zadbać o odpowiednią higienę uszu, usuwając wodę z kanału słuchowego i dokładnie osuszając ucho po pływaniu.
Aby zmniejszyć ryzyko infekcji ucha, warto również pływać w czepku lub specjalnych zatyczkach, co może zmniejszyć prawdopodobieństwo dostania się wody do kanału słuchowego, a także należy chronić uszy przed kontaktem z czynnikami drażniącymi, zachowując szczególną ostrożność po przebytych infekcjach i urazach ucha.
Ucho pływaka - podsumowanie
Ucho pływaka to ostry stan zapalny ucha zewnętrznego, który, choć zwykle ma łagodny przebieg, nieleczony może przyczyniać się do występowania silnych i niepożądanych objawów, w tym m.in. do obrzęku, bólu i zaczerwienienia ucha.
To infekcja często występująca wśród pływaków i osób przebywających w gorącym, lecz wilgotnym klimacie, która najczęściej wymaga stosowania antybiotyków przepisanych przez specjalistę. Aby zmniejszyć ryzyko stanu zapalnego ucha, warto dbać o higienę uszu i dokładnie osuszać uszy po kontakcie z wodą. Dobrym rozwiązaniem mogą okazać się również specjalne zatyczki czy czepki do pływania, które zapobiegają przedostawaniu się wody do przewodu słuchowego.